Sodyum fosfat tamponu hazırlamak için öncelikle gerekli miktarlarda sodyum fosfat monobazik (NaH2PO4) ve sodyum fosfat dibazik (Na2HPO4) bileşiklerini kullanacağız. İstenen konsantrasyon 0.1 M ve toplam hacim 500 mL olduğuna göre, her iki bileşiğin bu konsantrasyon ve hacme ulaşması gerekmektedir.
Sodyum fosfat tamponu hazırlamak için adımlar şu şekildedir:
1. İlk olarak, her iki bileşiği de hazırlamak için gerekli miktarları hesaplayalım.
**NaH2PO4** (Sodyum fosfat monobazik):
- Molar kütle: 119.98 g/mol
- İstenen konsantrasyon: 0.1 M
- İstenen hacim: 500 mL
Kullanılacak miktarı hesaplamak için formül:
\[ \text{Kullanılacak miktar (g)} = \text{Konsantrasyon (M)} \times \text{Molar kütle (g/mol)} \times \text{İstenen hacim (L)} \]
\[ \text{Kullanılacak miktar (g)} = 0.1 \, \text{M} \times 119.98 \, \text{g/mol} \times 0.5 \, \text{L} = 5.999 \, \text{g} \]
**Na2HPO4** (Sodyum fosfat dibazik):
- Molar kütle: 141.96 g/mol
- İstenen konsantrasyon: 0.1 M
- İstenen hacim: 500 mL
Kullanılacak miktarı hesaplamak için formül:
\[ \text{Kullanılacak miktar (g)} = \text{Konsantrasyon (M)} \times \text{Molar kütle (g/mol)} \times \text{İstenen hacim (L)} \]
\[ \text{Kullanılacak miktar (g)} = 0.1 \, \text{M} \times 141.96 \, \text{g/mol} \times 0.5 \, \text{L} = 7.098 \, \text{g} \]
2. Hazırlanan sodyum fosfat monobazik ve sodyum fosfat dibazik bileşiklerini ayrı ayrı tartın.
3. İki bileşeni uygun miktarda su ile birleştirin ve karışımı homojen hale getirin.
4. pH'nın 6 olması istendiği için, pH'ı 6'ya ayarlamak için 0.1 M HCl (hidroklorik asit) veya 0.1 M NaOH (sodyum hidroksit) çözeltisi kullanarak pH'ı ayarlayın. pH ölçüm cihazı kullanarak doğru pH değerini elde edin.
5. Elde edilen tamponu 500 mL'ye kadar saf su ile tamamlayın.
6. Son olarak, tamponu steril bir şişeye aktarın ve uygun şekilde saklayın.
Bu adımları takip ederek istenen pH değerine ve konsantrasyona sahip 0.1 M sodyum fosfat tamponunu hazırlayabilirsiniz.